"لباس قشقایی" به قلم استاد امراله یوسفی
لباس محلی قشقایی
ایل قشقایی یکی از ایلات ترک زبان ایران است :مرکز اصلی این ایل فارس است .
پوشاك زنان قشقائی بسیار زیبا و جالب توجه است و عبارت است از: چهار یا پنج دامن چین دار است كه تنبان با زیر جامه نامیده می شود. تنبانها را روی هم می پوشند و هر كدام آنها از 12 تا 14متر پارچه ساخته می شود. تنبانهای زیری از پارچه های ارزان مانند چیت گلدار و دامنهای رویی از پارچه های بهتر مانند مخمل یا زری و تور است و در پائین حاشیه یا تزئین دارد. پیراهن زنان تا ساق پا، یقه بسته و آستین بلند است و در دو طرف پائین چاك دارد كه روی دامنها قرار می گیرد. اگر پیراهن از جنس ساده و گلدار نباشد پیش سینه را پولك دوزی می كنند. روی پیراهن آرخالق كوتاهی با آستین سنبوسهای می پوشند كه از زری گلدار یا مخمل است. بر دو گوشة كلاخچهای(كلاهچه یا كلاهكی) سه گوش از جنس آرخالق كش می اندازند و پس از آنكه آن را سر گذاشتند كش را به زیر میآورند و موها را دور كش می پیچند. روی كلاخچه چارقد تور یا زری سه گوش بزرگی سر میكنند و آن را با سنجاقی محكم زیر گلو میبندند و روی آن را از قسمت جلوی سر و بالای پیشانی دستمال كلاغی رنگی میبندند. و كلاغی را از پشت سر گره میزنند و قسمت زیادی آن را از پشت آویزان میكنند. پوشش پای آنها كفش ساده یا گیوة ملكی است. جوراب نمیپوشند. زیور دیگر زنان گلوبند زرین یا اشرفی همراه با دانه های میخك خوشبو و همچنین النگو و دست بند طلا است.لباس مردان عموماً كت و شلوار است ولی پوشاك ایلی آنها آرخالق آستردار بلندی است كه تا مچ پا می آید و آستین بلند و گشاد و چاك دار دارد و ساده یا گلدار است. زیر آرخالق پیراهنی به رنگهای گوناگون ساده یا راه راه با شلوار بلند آبی ساده یا راه راه میپوشند. كفش آنها گیوه ملكی ساخت آباده یا شیراز، یا كفش سادة مردانه است. بر روی آرخالق (در قسمت كمر) شال پهنی می بندند و كلاه دو گوشی از جنس كرك شتر به سر می گذارند. كلاه دو گوشی ویژة قشقائیهاست. پیر و جوان، بزرگ و كوچك به این كلاه علاقة خاصی دارند. «چُقِّه» پوشاك دیگری است كه ویژة جنگ و شكار مردان قشقائی است چقه را از پارچه پشمی آستین دار سفید رنگ و نازكی تهیه می كنند. بلندی چقه تا زانوان و قسمت جلو آن مانند قبا چاكدار است. در پشت چقه بند رنگینی قرار دارد كه «زِنْهارِه» نامیده می شود و دو سر آن منگوله زیبایی دارد.
رنگ لباس زنان=عنابی.آبی کمرنگ..مشکی..نیلی و سبز
رنگ لباس مردان=قهوه ای .مشکی وسورماه ای و ....
رنگ قالیها=لاکی..اکثرا برنگ قرمز کم رنگ
آلات موسیقی=ساز ونقاره..سه تار..تار..کمانچه..ویالون..اکاردون...
الات اصیل=سازو دهل و سه تار
کلا.رنگهای شاد و طبیعی در زندگی قشقایی متداول است…….سال 96 شیراز امراله یوسفی